ECRİMİSİL TALEPLİ ELATMANIN ÖNLENMESİ DAVALARI

- 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun ‘Mülkiyet Hakkının İçeriği’ başlıklı 683. maddesinde: “Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde o şey üzerinde dilediği gibi, kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir. Malik, malını haksız olarak elinde bulunduran kimseye karşı istihkak davası açabileceği gibi, her türlü haksız el atmanın önlenmesini de dava edebilir.” Denilmektedir.  

- Mülkiyet hakkı gerek Anayasa ve yasalarla, gerekse Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokolleri ile kabul edilmiş temel haklardandır. (Anayasa Md. 35/1, AİHS Ek Protokol 1-1 ).

- 16.05.1956 tarih, E:1, K:6 Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında; “Gayrimenkulüne el konulan malikin, el koyana karşı el atmanın önlenmesi davası açabileceği, “Mülkiyet hakkı baki kalan gayrimenkul malikinin bu hakkına dayanarak, gayrimenkulü yola kalp eden amme hükmi şahsiyeti aleyhine her zaman meni müdahale davası açmak hakkına sahip olacağı tabidir.” Denilmektedir.

- Malik geçerli olmayan hukuk işleme dayanarak zilyet olan kişiye el atmanın önlenmesi davası açılabilecektir. El atmanın önlenmesi davasının konu taşınmaz mal olup işgalcinin davranışlarında kusur aranmamaktadır.

- Fuzulen işgalden bahisle açılacak davaların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümlerinden kaynaklandığı ve uyuşmazlığın çözümünün 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 2/1. maddesi uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesinin görevinde bulunduğu kuşkusuzdur.

- Yerleşmiş Yargıtay İçtihatlarına göre; Tazminat istemi niteliğinde bulunan ecri misil taleplerinde, Ecrimisil istenilen dönemde davacının kayden maliki olduğu taşınmazda, davalının haklı ve geçerli bir neden bulunmaksızın ikâmet etmek suretiyle tasarrufta bulunduğu saptanmak ve uzman bilirkişilerce denetime elverişle bir şekilde bilirkişi raporu hazırlanmalıdır. Ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayice göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecri misil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir. Buna göre, mahkemece gerekli araştırma ve incelemenin yapılması, mahallinde uzman bilirkişiler marifetiyle keşif yapılarak dava konusu taşınmazın arsa ve bina değeri üzerinden davacı payına isabet eden ecri misil miktarının tespit edilmesi gerekir.